Bliżej historii miasta

Już wkrótce, w Narodowe Święto Niepodległości, czeka nas premiera filmu przygotowanego przez ustecką młodzież pt. "Nieugięty z Westerplatte - Franciszek Dąbrowski. Usteckie ślady bohatera". Pomysł realizacji dokumentu zrodził się w usteckiej bibliotece, która w partnerstwie z Usteckim Uniwersytetem Trzeciego Wieku realizuje projekt z programu „Patriotyzm Jutra” Muzeum Historii Polski.

Na premierę zapraszamy 11 listopada, o godz. 14.00 do kina Delfin – odbędzie się ona zaraz po zakończeniu przemarszu ulicami miasta z flagą narodową. Po filmie zapraszamy na prezentację teledysku do piosenki pt. "Nie ma kraju" autorstwa Katarzyny Dereń w wykonaniu młodzieży z usteckiego Domu Kultury i wspólne śpiewanie pieśni patriotycznych z udziałem Adama Wrońskiego oraz słuchaczy UUTW.

A skąd pomysł na film? Okazuje się, że Ustkę i Westerplatte łączy postać Franciszka Dąbrowskiego. Po ataku w 1939 roku, przez większość dni walki był on faktycznym dowódcą obrony Westreplatte, a  gdy zakończyła się II wojna światowa został pierwszym komendantem polskiej jednostki wojskowej w Ustce.

- Poprzez realizację projektu i nagranie filmu o bohaterze II wojny światowej, związanego z Ustką, rozbudzamy w młodzieży głód wiedzy historycznej, dotyczącej Ustki na tle historii całego kraju – mówi Agnieszka Klimaszewska-Kargul, dyrektorka Biblioteki Miejskiej w Ustce. - Przypominamy postać komandora Dąbrowskiego, "odkłamujemy" wiersz K.I. Gałczyńskiego, którego na pamięć uczą się pokolenia, utrwalającego w świadomości Polaków, że obrońcy "prosto do nieba czwórkami szli". Zaświadczymy, że nie wszyscy zginęli, a żyli i pracowali jeszcze długo po wojnie – dodaje pani dyrektor.

Komandor porucznik Franciszek Dąbrowski po wojnie był pierwszym komendantem polskiej jednostki wojskowej w Ustce. Ponadto dziesięć lat po jego śmierci, w 1972 r. usteckiej Szkole Podstawowej nr 2 nadano imię Franciszka Dąbrowskiego. Była to pierwsza szkoła w Polsce, której był patronem.

Realizacja filmu jest projektem edukacyjnym, skierowanym do uczniów, którym pozwoliła poznać nieznaną lub zapomnianą w Ustce postać komandora. Poprzez cykl warsztatów historycznych, dziennikarskich i filmowych, połączonych z wizytą studyjną w Centrum Szkolenia Marynarki Wojennej w Lędowie koło Ustki, młodzież została merytorycznie przygotowana do realizacji filmu historycznego. Pokazano w nim unikatowe zbiory pamiątek z Centrum Szkolenia Marynarki Wojennej. Młodzi ludzie prowadzili wywiady m.in. z Mariuszem Borowiakiem, pisarzem marynistą, autorem książki o walkach na Westerplatte oraz Feliksem Cyniakiem, prawdopodobnie ostatnim żyjącym w Ustce podwładnym komandora Dąbrowskiego.

Twórcy filmu to sześcioro młodych ustczan (obecnie uczniów pierwszych klas szkół średnich). Jak zaznaczają, związki Franciszka Dąbrowskiego z Ustką były im zupełnie nieznane.

– Praca przy filmie daje nam wiedzę historyczną o dziejach Polski oraz naszego miasta, a także powoduje, że zdobywamy umiejętności dziennikarskie, obsługi kamery i pisania scenariuszy – mówi Małgorzata Poprawa, jedna z uczestniczek projektu.

W realizacji filmu usteckiej młodzieży pomogli doświadczeni dziennikarze i autorzy filmów dokumentalnych: Marcin Prusak (scenariusz i reżyseria) i Bogusław Matuszkiewicz (zdjęcia i montaż). - Wydaje się nam, że produkcja, trafiająca do młodych ludzi i budująca polską tożsamość tzw. Ziem Odzyskanych, jest bardzo potrzebna – tłumaczy Marcin Prusak. - Takich elementów, łączących z przedwojenną Polską na tym terenie nie mamy, więc jest to szczególnie ważne podczas przypadającej w tym roku 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej.

Rezultaty projektu zostaną umieszczone na stronie internetowej biblioteki oraz w serwisie YouTube. Film zostanie także wydany na płycie DVD i przekazany m. in. do szkół.

Franciszek Dąbrowski – zapomniany bohater - notka biograficzna

Franciszek Dąbrowski urodził się 17 kwietnia 1904 r. w Budapeszcie. We wrześniu 1939 r. był nominalnym zastępcą dowódcy polskiej placówki wojskowej na Westerplatte, a po załamaniu nerwowym dowódcy majora Sucharskiego, objął faktyczne dowództwo nad obroną skrawka Polski w Wolnym Mieście Gdańsku. Wojnę spędził w obozach jenieckich, a w 1945 r. zgłosił się do polskiego wojska. Awansował do stopnia komandora porucznika i otrzymał najwyższe polskie odznaczenie wojenne – order Virtuti Militari. Został szefem pułku Szkolnego Marynarki Wojennej z siedzibą w Gdańsku Nowym Porcie, który na początku 1946 r. przeorganizowano w Kadrę Marynarki Wojennej. W 1947 r. kadrę przeniesiono do Ustki, gdzie Dąbrowski służył do 1949  r. jako komendant Usteckiego Obszaru Nadmorskiego. Podczas czystek stalinowskich w polskim wojsku w 1949 r. - został zwolniony z armii i musiał opuścić Wybrzeże. Z Ustki przeniósł się do rodziny, do Krakowa. Szykanowany, pozbawiony środków do życia, imał się różnych zajęć, m.in. szył kapcie i pracował w kiosku. Postępująca gruźlica, której nabawił się w obozie jenieckim, była przyczyną jego śmierci w 1962 r.

Harmonogram obchodów Narodowego Święta Niepodległości w Ustce: